Badania krwi i moczu to najprostszy sposób na ochronę przed rakiem

Pamiętajmy, że lekarz nie tylko sprawdza, czy wyniki badań mieszczą się w określonych normach, ale również interpretuje te wyniki według najnowszej wiedzy medycznej.

Nie wolno bazować na tym, co pokaże "dr Google", a już na pewno na podstawie przekroczonych norm nie możemy interpretować wyników tak, że mamy oto do czynienia z nowotworem. Od takich diagnoz mamy lekarzy rodzinnych oraz internistów.  

Warto pamiętać, że by prawidłowo interpretować wyniki badań, lekarz musiał skończyć jedne z najtrudniejszych studiów, odbyć staż i szkolenie specjalizacyjne. A później non-stop aktualizować wiedzę i uczyć się przez całą karierę zawodową.

Wyniki morfologii informują nas, jaki jest skład ilościowy poszczególnych elementów składowych krwi. Odchylenia powyżej lub poniżej normy informują możliwych o procesach chorobowych, ale o nich nie przesądzają.

Morfologia pomaga w wykrywaniu nowotworów związanych z układem krwiotwórczym – białaczek, chłoniaków, szpiczaka, czerwienicy prawdziwej, nadpłytkowości i pierwotnej mielofibrozy.

Badanie krwi informuje również o możliwych nowotworach innych narządów, które wpływają na zmiany składowych krwi. Jest wiele elementów, których podwyższone bądź obniżone stężenie może sygnalizować chorobę nowotworową. Wśród nich są krwinki białe (oznaczone skrótem WBC), czyli inaczej: leukocyty. Ich podwyższona wartość może wskazywać na chorobę nowotworową. Ale przecież nie tylko – sygnalizuje również infekcje, stany zapalne czy zatrucia. Podwyższone stężenie leukocytów może być spowodowane stresem, zbyt dużym wysiłkiem fizycznym a nawet zbyt długim przebywaniem na słońcu. Wyższy wskaźnik odnotowywany jest również w okresie ciąży.

Kolejny wskaźnik to krwinki czerwone (RBC) lub inaczej: erytrocyty. Ich podwyższone stężenie może również wskazywać na rozwój nowotworu. Jednak przyczyną takiego wyniku może być również niedotlenienie albo problemy hormonalne. Zmiany nowotworowe manifestują się także poprzez wyższy niż podany w zakresie referencyjnym stan hematokrytu – jego podwyższony poziom powoduje czerwienica prawdziwa.

Kolejnym punktem, na który powinniśmy zwrócić uwagę są płytki krwi. Inne oznaczenia to PLT, trombocyty. Wykraczający poza górną granicę stężenie trombocytów występuje także w przypadku nowotworów. Poza tym przekroczenie górnego pułapu jest także charakterystyczne dla stanów zapalnych, przy niedoborach żelaza, przy zakażeniach oraz w czasie ciąży. Niepokojący jest zbyt niski poziom płytek krwi. Bywa, że wartość poniżej zakresu referencyjnego wiąże się z białaczką. Może być również spowodowany przyjmowaniem leków, np. antybiotykoterapią.

Podwyższone wartości monocytów (MONO) również powinny wzbudzić naszą czujność. Zbyt wysoki  poziom może być wywołany przez białaczkę monocytową lecz także przez inne groźne choroby takie jak kiła, gruźlica, mononukleoza zakaźna, dur czy choroba Leśniowskiego-Crohna.  Alarmistą naszego organizmu jest również poziom limfocytów. Jeśli jest podwyższony, może to świaczyć o białaczce limfocytowej, chłoniaku czy szpiczaku mnogim. Ale też innych chorobach, często zakażeniach bakteryjnych i wirusowych.

Początkiem pogłębionej ścieżki diagnostycznej może być także wykonanie OB (odczyn Biernackiego), którego podwyższone stężenie może świadczyć o stanach zapalnych lub nowotworów. Warto również zbadać mocz. Obecność krwi lub białka w moczu bywa pierwszym krokiem do rozpoznania choroby nowotworowej.

Jerzy Dziekoński